در این مقاله با بررسی کارآیی روش تاگوچی و توانایی آن در یافتن طرح اختلاط بهینه بتن حاوی نانوسیلیس، میکرو سیلیس و فاکتورهای مختلف همچون نسبت آب به سیمان (w/c) ، سیمان با عیار مختلف kg/cm3)350,400,450) در سنین 7 و 28 روز مورد ارزیابی قرار گرفته است. نتایج حاصل از 9 طرح اختلاط با روش تاگوچی مورد بررسی قرار گرفته تا طرح اختلاط بهینه بتن با بیشترین مقاومت فشاری، مقاومت چسبندگی بتن و میلگرد و کمترین میزان جذب آب بدست آید، سپس طرح پیشنهادی روش تاگوچی، در آزمایشگاه ساخته شده و نتایج آن مورد بررسی قرار گرفته تا بهینه ترین طرح اختلاط بدست آید. در این پژوهش علاوه بر انجام آزمایش های مکانیکی و نفوذپذیری ، که در مقیاس ماکرو انجام می شود، آزمایش پراش اشعه ایکس (XRD) نیز در مقیاس میکرو انجام گردید، تا بتوان دلایلی برای اثبات تغییر نتایج حاصل از آزمایش ها، با توجه به افزوده شدن نانوسیلیس و میکروسیلیس به بتن بدست آورد. مقایسه بین نتایج روش تاگوچی و نتایج آزمایشگاهی میزان اعتبار روش تاگوچی در بهینه نمودن طرح های اختلاط بتن را نشان می دهد.
