رحیم مرادی

تعارضات والد­ نوجوان از مهم‌‌ترین مشکلات خانواده‌‌های دارای فرزند نوجوان است که عوامل بسیاری در ایجاد آن نقش دارند. پژوهش حاضر با هدف طراحی الگوی ساختاری از عملکرد خانواده با آسیب‌‌پذیری روان‌شناختی با توجه به نقش میانجی دشواری‌‌های تنظیم هیجانی در دوران همه‌‌گیری بیماری کووید­19 انجام شد. این پژوهش از نظر هدف کاربردی و از نظر روش توصیفی از نوع همبستگی است. جامعه مورد مطالعه پژوهش را دانش‌‌آموزان 15 تا 18 سال استان لرستان در سال تحصیلی 1399­1398 تشکیل می‌‌دهند. نمونه پژوهش 400 نفر از دانش‌‌آموزان مقطع متوسطه استان لرستان بود که به روش نمونه‌‌گیری خوشه‌‌ای چندمرحله‌‌ای انتخاب شدند. دانش‌‌آموزان به پرسش‌نامه‌های پویایی محیط خانواده، دشواری‌‌های تنظیم هیجانی و نسخه کوتاه مقیاس آسیب‌‌پذیری روان‌شناختی پاسخ دادند. پس از جمع‌آوری داده‌ها، تحلیل آن‌ها با روش آماری ضریب همبستگی پیرسون و معادلات ساختاری انجام گرفت. مدل مفروض در جامعه پژوهش برازنده بود. نتایج تحلیل‌ها نشان داد پویایی محیط خانواده 22 درصد از دشواری‌‌های تنظیم هیجانی را تبیین کرد. همچنین پویایی محیط خانواده و دشواری‌‌های تنظیم هیجانی 38 درصد از واریانس آسیب‌‌پذیری روان‌شناختی را تبیین کردند. در نهایت ارتباط بین متغیرهای برونزاد با میانجی بیش از آن‌که مستقیم باشد غیرمستقیم و از طریق دشواری‌‌های تنظیم هیجانی به آسیب‌‌پذیری روان‌شناختی است. با توجه به الگوی ساختاری تأییدشده می‌‌توان به یک درک آسیب‌‌شناسی روانی از روابط والد و فرزند پی برد و با انجام مداخلات مبتنی بر شواهد چندبعُدی می‌‌توان از بروز آسیب‌‌های روان‌شناختی پیشگیری کرد.