مرتضی نادری

میش مرغ گونه ای است که اگرچه در مقیاس جهانی در طبقه Vulnerable قرار می گیرد اما متاسفانه با وضعیت بسیار نگران کننده ای در کشور ایران رو به رو می باشد به طوری که در مقیاس ملی می توان این گونه را گونه ای به شدت در معرض خطر انقراض درنظر گرفت (با توجه به معیار های کاهش جمعیت و زمان، معیار گسترۀ جغرافیایی حضور و سایر معیارهای اتحادیۀ جهانی حفاظت). جمعیتی که در کل کشور برآورد می گردد (بر اساس مقالات منتشره و گفتگوی شفاهی با مسئولین وقت) بین 30 تا 45 قطعه در کشور می باشد. زیستگاه این گونه به شدت تحت تاثیر فعالیت های کشاورزی، چرا و تغییرات کاربری اراضی می باشد. اقدامات حفاظتی باید سریعا مبتنی بر مدیریت فعالانۀ زیستگاه و حفظ مناطقی وسیع از اراضی بدون کشت و کار پرکار باشد. طبق بررسی های به عمل آمده و مرور منابع وسیع، عوامل زیر از مهمترین تهدیدهای پیش رو در حفاظت از این گونه می باشد. مقیاس مورد استفاده عبارت است از ناچیز، کم، متوسط، نسبتا زیاد، زیاد، شدید، بسیار شدید 1) پایین بودن شدید فراوانی جمعیت و با احتمال بسیار زیاد دخیل بودن عوامل ژنتیکی به ویژه رانش در فرو بردن هرچه بیشتر جمعیت در گرداب انقراض (تاثیر بسیار شدید) 2) فعالیت های کشاورزی به ویژه در فصل به دنیا آمدن جوجه ها (کلیه فعالیت های مرتبط با عملیات های آماده سازی اراضی، کاشت، داشت، برداشت، استفاده از انواع نهاده ها و ...) (تاثیر شدید) 3) عدم مدیریت صحیح پسماندها در برخی زیستگاه های باقی مانده که منجر به جلب بسیاری از طعمه خواران اهلی و وحشی می گردد (تاثیر نسبتا زیاد) 4) برداشت تخم توسط افراد ناآگاه به وضعیت گونه (تاثیر زیاد) 5) طعمه خواران طبیعی (تاثیر متوسط) اقدامات حفاظتی با اولویت بالا 1) خریداری محصولات کشت شده برای سه سال متوالی جهت جلوگیری از برداشت در زمان جوجه آوری 2) برآورد دقیق جمعیت به شیوه های مختلف علمی 3) تبارشناسی و مطالعات تنوع ژنتیکی گونه و تعیین حداقل جمعیت زیستمند 4) مدیریت پسماند در زیستگاه ها و حذف سگ های ولگرد 5) آموزش و آگاهی رسانی به ویژه در مجامع عمومی از قبیل نمازهای جمعه و رسانه های محلی 6) تهیه مستند آموزشی برای ارتقای آگاهی مردم نسبت به وضعیت نگران کنندۀ گونه 7) برقراری وضعیت فوق العاده و پایش فشرده در دوره زادآوری 8) حلقه گذاری و ردیابی ماهواره ای جوجه ها در صورتی که تبعات منفی بر بقای