فرآیند شکل‌دهی اصطکاکی یکی از انواع فرآیندهای نوین شکل‌دهی می‌باشد که از آن می‌توان برای تغییر اندازه لوله‌ها استفاده کرد. دستیابی به دقت ابعادی و کیفیت سطح مطلوب از ویژگی‌های ممتاز این روش در شکل‌دهی لوله‌ها می‌باشد. همچنین، در مقایسه با سایر فرآیندهای شکل‌دهی لوله، امکان به دست آوردن مقطع گرد و شکل استوانه داخلی لوله که برای فرآیند مونتاژ لوله‌ها از اهمیت زیادی برخوردار است، فراهم میشود. لذا انتخاب مقادیر مناسب برای پارامترهای فرآیند و طراحی ابزار و تجهیزات ضروری می‌باشد. در این پایان‌نامه ابتدا امکان‌پذیری شکل‌دهی لوله‌های مسی و فولادی با روش اصطکاکی بررسی شده است و سپس تاثیر پارامترهای سرعت دورانی ابزار لوله و سرعت پیشروی ابزار بر کیفیت سطح و ریزساختار سطح داخلی لوله پس از تغییر اندازه به طور تجربی مطالعه شده است. از آنجا که امکان دوران و سکون برای ابزار و قطعه کار وجود دارد، این فرآیند با دو روش انجام شده است. در روش نخست که با کمک دستگاه فرز CNC انجام شده، ابزار مخروطی دارای حرکت دورانی و پیشروی و قطعه کار ثابت است. ابتدا فیکسچر(سه نظام دستگاه تراش) را روی سطح میز فرز CNC با روبنده سفت نموده و ثابت کرده تا بتواند قطعه کار را نگهداری کند. سپس ابزار سایزینگ لوله را در محل ابزار گیر سوار نموده تا بتواند فرآیند تغیر قطر لوله را انجام دهد. در روش دوم که با کمک دستگاه تراش CNC انجام شده، قطعه کار دارای حرکت دورانی مختلف بوده و ابزار مخروطی دارای حرکت پیشروی می‌باشد. به دلیل حرکت نسبی و در نتیجه اصطکاک بین ابزار و لوله، تغییر شکل داخلی لوله انجام میشود. نتایج نشان می دهد روش دوم یعنی انجام فرآیند روی ماشین فرز CNC از سهولت و کیفیت بالاتری برخوردار است. برای ارائه نتایج از مقایسه تجربی لوله های بدست آمده، جدول وریزساختارها استفاده میشود.
