بادام از لحاظ اقتصادی، مهم ترین درخت میوه آجیلی جهان است. یکی از مشکلات مهم تولید بادام، سرمای دیررس بهاره بوده که برای رفع آن باید ارقام دیرگل و مقاوم به سرمای بهاره معرفی نمود. در مطالعه حاضر، با هدف دست یابی به ژنوتیپ های دیرگل برتر، تعداد 300 ژنوتیپ بذری بادام با استفاده از54 صفت کمی و کیفی در شهرستان اراک (روستاهای هزاوه و مهرآباد) از توابع استان مرکزی، بررسی شدند. در بین صفات اندازه گیری شده، درصد پوکی میوه، درصد دوقلویی مغز، تراکم میوه، چروکیدگی مغز، کرک دار بودن مغز و نرمی پوسته سخت، بیشترین ضریب تغییرات را نشان دادند. بین تراکم میوه و ارتفاع درخت همبستگی مثبت و بین شدت رنگ مغز و طول گلبرگ همبستگی منفی وجود داشت. از نظر زمان گل دهی ژنوتیپ ها به چهار گروه تقسیم شدند که شامل بسیار زودگل، زودگل، متوسط گل و دیرگل بود. زمان گل دهی 78 ژنوتیپ، از اول تا هفتم فروردین ماه ثبت شد که به-عنوان ژنوتیپ های دیرگل طبقه بندی شدند. با توجه به خصوصیات یک بادام خوب از نظر تولید کننده و مصرف کنندگان (دیرگلی، عملکرد زیاد، درصد مغز بالا، رنگ مغز و طعم مغز)، 19 ژنوتیپ از لحاظ کیفیت میوه برتر بودند که می توان از آن ها به عنوان مجموعه ای از خزانه ژنی ارزشمند برای برنامه های اصلاحی استفاده نمود.
